ALGEMEEN

De gemeente Haarlem heeft ons gevraagd een ontwerp te maken voor de tijdelijke huisvesting van 215 Oekraïense vluchtelingen voor een periode van vijf jaar. Op het moment dat we deze vraag kregen waren we voor het Rijksvastgoedbedrijf bezig met een onderzoek naar flexwonen. Dit onderzoek is gepubliceerd onder de naam “Woonkwaliteitsplan FLEXwonen”. Een handboek met concrete adviezen voor het maken van kwalitatieve flexprojecten. Dit project was een uitgelezen kans om de bevindingen uit het onderzoek te testen en een concrete toepassing te geven.

Beschikbare grond voor het realiseren van nieuwe woningen is schaars in het algemeen en zeker in een stad als Haarlem. De locatie waar deze flexwoningen gerealiseerd mochten worden is industrieel van aard. Autowegen, treinsporen en grootschalige parkeervelden. Een flinke uitdaging om op een dergelijke locatie een prettige leefomgeving te realiseren. Omdat we weinig invloed kunnen uitoefenen op de naastgelegen omgeving zijn de woningen georiënteerd op een gezamenlijke binnentuin waar we de kwaliteit meer hebben kunnen vormen.

De binnentuin is half omsloten ontworpen, wel beschutting maar geen afzondering. Op de hoeken van de kavel zijn openingen gelaten voor visuele en fysieke verbindingen met de omgeving. Langs de doorgaande weg presenteert het project zich uitnodigend en toegankelijk. Geen hekken of drempels maar een transparante huiskamer als markering en aan weerszijden brede doorgangen richting de binnentuin.

Er is gebruik gemaakt van hoogteverschillen in het terrein. De gebouwen zijn bijvoorbeeld wat hoger geplaatst ten opzichte van het maaiveld. In het midden van het terrein is een wadi gemaakt die weer lager ligt dan het maaiveld. Bij hevige regenval fungeert dit deel van het terrein als waterbuffer. Bij droog weer kan op deze plek gespeeld worden. In de hoeken van de kavel is ruimte om fietsen te stallen en zijn moestuinbakken geplaatst.

De tuin is beplant met bermmengsel, wilde bloemen en hoge grassen die het gebied op korte termijn een groen karakter geven. Een boomkweker heeft jonge bomen in bruikleen gegeven, hij onderhoudt deze en als de locatie na 5 jaar een nieuwe bestemming krijgt kunnen deze bomen eenvoudig verplaatst worden.

Om ook in de avond een aangename leefomgeving te verzorgen is sfeerverlichting opgenomen in de buitenruimte en bij de voordeuren van de woningen.

FLEXWONINGEN

In totaal zijn er 86 woningen waarvan het merendeel 24 m2 groot is, voor gezinnen zijn er een aantal woningen van 48 m2 groot.

Er zijn drie bouwblokken van ieder drie bouwlagen hoog. De bouwblokken hebben een getrapte opzet in plattegrond en in bouwhoogte om de gebouwmassa wat te breken. De woningen hebben een doorzonkwaliteit door de slaapkamer niet volledig af te sluiten van de woonkamer. De woonkamers zijn georiënteerd op de binnentuin. Bewoners kunnen vanuit de woonkamer de galerij betreden die extra breed is uitgevoerd. De galerij heeft dus een dubbelfunctie, enerzijds als ontsluiting en anderzijds als buitenruimte, een plek voor ontmoeting. De constructie van de galerij is gemaakt van oude meerpalen.

De woningen zijn licht van gewicht, zijn voorzien van houtskeletbouw wanden, houten vloeren en houten daken. Het lichte gewicht heeft ervoor gezorgd dat er geen heipalen benodigd zijn. De fundering bestaat uit stelconplaten met daarop stalen balken.

Volledig demontabel en herbruikbaar. De woningen zijn in de werkplaats al voorzien van een houten gevelbekleding. Bij het plaatsen van de woningen zijn de onderlinge naden tussen de woningen verborgen door de laatste geveldelen in het werk te monteren.

Er is een beheerder die overdag aanwezig is en het directe aanspreekpunt vormt voor de bewoners. Daarnaast zijn er drie wasruimtes verspreid over de ontwikkeling. Dit zijn naast praktische plekken ook de plekken waar de bewoners elkaar tegen kunnen komen en een praatje maken.